Powstanie i organizacja kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu

Cena: 32.55 zł » Produkt na zamówienie

id: 6736

Autor: Magdalena Bilska-Ciećwierz

Tytuł: Powstanie i organizacja kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu

Podtytuł: Powstanie i organizacja kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu

Rok wydania: 2007

ISBN: 978-83-61033-00-4  9788361033004

Format: B5

Stron: 376

Oprawa: twarda w obwolucie

Waga: 1

Opis:      Syntetyczne opracowanie zagadnienia powstania i rozwoju kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu wraz z biskupstwami w Poznaniu, Krakowie, Wrocławiu, Włocławku i Płocku, oparte zarówno na bogatej literaturze przedmiotu, jak i różnorodnym materiale źródłowym (przede wszystkim przywileje fundacyjne, erekcyjne, statuty oraz dokumenty dotyczące uposażenia oraz inne pisma), rękopiśmiennym i wydanym drukiem, który został doskonale zanalizowany. Ze względu na sposób ujęcia zagadnienia praca stanowi novum, dotychczas prowadzone badania miały bowiem dość ograniczony zasięg terytorialny i chronologiczny. Praca podzielona została na trzy części. W pierwej badaczka zajmuje się genezą i funkcją kapituł tworzonych przez grupy kanoników różnego pochodzenia oraz powoływanych przez różnych fundatorów (biskupi, książęta, możnowładcy).
     W drugim rozdziale został ukazany proces powstania i cele istnienia kapituł kolegiackich od XIV do połowy XVI w. W trzeciej części autorka, sięgając po statuty kapitulne, ukazuje ustrój korporacji kanonickich, poczynając od przyjmowania nowych członków i ich wprowadzenia do grupy po obrzędy i zasady obowiązujące w takich grupach, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zebrania i zjazdy kapituł. Przeprowadzone studia nad wspólnotami kolegiackimi swoim zakresem wkraczają w obszar badawczy takich dyscyplin jak historia kościoła, historia prawa, liturgika i dotyczą węzłowych zagadnień dziejów społecznych i gospodarczych. Publikacja została zaopatrzona w rozbudowany indeks osobowo-geograficzny i bogatą bibliografię źródeł i literatury przedmiotu.

Spis treści:
Wstęp

Rozdział I Geneza korporacji kanonickich:
1. Fundacje kanonickie związane z ordynariuszami diecezji
1.1. Grupy kanoników przy katedrach biskupich
1.2. Fundacje w centrach dóbr biskupich
2. Fundacje kanonickie związane z centrami administracji i gospodarki książęcej
2.1. Grupy kanoników w głównych grodach wczesnopiastowskiego państwa polskiego
2.2. Fundacje w stolicach księstw dzielnicowych
3. Fundacje możnowładcze
3.1. Grupy kanoników w rezydencjach możnowładczych
3.2. Zagadnienie prebend i prebendarzy
4. Prepozytury
5. Podsumowanie: od grupy kanonickiej do korporacyjnej kapituły kolegiackiej

Rozdział II Proces powstawania i cele kapituł kolegiackich od XIV do połowy XVI w.:
1. Przebieg fundacji kapituły kolegiackiej
1.1. Fundator (akt fundacyjny)
1.2. Zgoda ordynariusza diecezji (akt erekcyjny)
1.3. Zatwierdzenie papieskie
2. Rodzaje fundacji kanonickich ze względu na fundatorów
2.1. Fundacje monarsze
2.2. Fundacje biskupie
2.3. Fundacje prywatne
2.3.1. Fundacje możnych rodów
2.3.2. Fundacje duchownych i mieszczan
Mansjonarie posiadające status kolegiat
4. Cele fundacji kanonickich w świetle dokumentów erekcyjnych
4.1. Pomoc w zarządzie diecezji
4.2. Cele dewocyjne (memoria)
4.3. Uposażenie wykładowców uniwersyteckich
5. Podsumowanie: rola kapituł kolegiackich

Rozdział III Ustrój korporacji kanonickich w świetle statutów kapitulnych:
1. Przyjmowanie nowych członków
1.1. Wyznaczenie kandydata
1.1.1. Podmiot bierny
1.1.2. Podmiot czynny
1.2. Nadanie tytułu
1.3. Wprowadzenie w posiadanie
1.3.1. Recepcja
1.3.2. Instalacja
1.4. Rezydencja
2. Wewnętrzna organizacja kapituły
2.1. Godności kapitulne
2.1.1. Prepozytura
2.1.2. Dziekania
2.1.3. Archidiakonat
2.1.4. Scholasteria
2.1.5. Kantoria (primiceria)
2.1.6. Kustodia
2.1.7. Kancelaria
2.2. Kanonikaty
2.2.1. Kanonikat prebendalny
2.2.2. Kanonicy urodzeni/honorowi
2.2.3. Kanonikat nadliczbowy
2.2.4. Kanonikat fikcyjny (ślepy)
2.3. Precedencja
3. Zebrania kapituły
3.1. Rodzaje zebrań, ich terminy i czas trwania
3.2. Porządek i przedmiot obrad
3.3. Tajemnica obrad
3.4. Notariusz i statuty kapituły
4. Liturgia
4.1. Strój chórowy
4.2. Obowiązki liturgiczne kanoników
4.2.1. Msza święta
4.2.2. Officium divinum
4.2.3. Anniwersarze
4.3. Hebdomadariusz
5. Podstawy materialne
5.1. Mensa communis
5.1.1. Prestymonia
5.1.2. Refekcje
5.1.3. Prokurator i inni urzędnicy
5.2. Prebendy
5.3. Annus gratiae
5.4. Kurie
5.5. Fabryka kościoła
Zakończenie
Wykaz skrótów
Bibliografia
Indeks osób i nazw geograficznych

Kategoria: TOWARZYSTWO NAUKOWE SOCIETAS VISTULANA